Đến xã Bát Tràng khách gần, xa thường hay nghĩ đến làng gốm Bát Tràng. Ít ai biết bên cạnh làng gốm Bát Tràng còn có một làng gốm Giang Cao. Không có lịch sử lâu đời như gốm Bát Tràng, nhưng gốm Giang Cao lại có đội ngũ nghệ nhân trẻ, năng động, tạo nên sức bật và những đột phá cho làng nghề.Kĩ thuật, mĩ thuật nghề gốm Giang Cao
Làng Giang Cao, xã Bát tràng từ bao đời nay vẫn sống chủ yếu bằng nghề ruộng, nghề mộc, làm gạch, làm ngói
Nhưng khoảng hơn 60 năm trở lại đây, làm gốm sứ đã trở thành nghề chính được các thế hệ thợ nghề Giang Cao lưu giữ và phát triển
Nhờ vậy mà gốm Giang Cao dần dần trở thành thương hiệu gốm có tiếng được khách hàng trong và ngoài nước ưa chuộng
Những nghệ nhân, thợ giỏi làng Giang Cao sản xuất rất nhiều dòng sản phẩm khác nhau, vừa theo nhu cầu của thị trường, vừa sáng tạo nghệ thuật theo sở thích cá nhân
Những dòng sản phẩm chủ yếu là sản phẩm phục chế, phục cổ, sản phẩm gia dụng cao cấp
Một số người phát triển hướng làm gốm sứ theo dòng mỹ thuật cao cấp, có người theo dòng sản phẩm phục vụ đời sống tâm linh
Theo các nghệ nhân làng nghề, phương pháp tạo dáng cổ truyền của người làng gốm Giang Cao là làm bằng tay trên bàn xoay
Trong khâu tạo dáng, người thợ gốm sử dụng phổ biến lối “vuốt tay, be chạch” trên bàn xoay
Trong đó người thợ “đắp nặn” gốm phải là người có trình độ kĩ thuật và mĩ thuật cao
Có khi họ đắp nặn một sản phẩm hoàn chỉnh, nhưng có những sản phẩm phải đắp nặn từng bộ phận riêng rồi mới chắp ghép lại
Đến với Giang Cao vào bất kì một xưởng gốm nào, chúng ta cũng có thể gặp hình ảnh những người thợ, nghệ nhân ngồi say sưa bên bàn xoay với thỏi đất chưa rõ hình hài
Nhưng với đôi bàn tay tài hoa điêu luyện cùng với óc sáng tạo, những người thợ đã tạo ra những sản phẩm độc đáo
Mỗi sản phẩm là một tác phẩm nghệ thuật, chúng ta cảm nhận được sự cần mẫn, tài năng và có lẽ là cả tâm hồn của người nghệ sỹ, hồn dân tộc Việt trong đó
Hiện nay theo yêu cầu sản xuất gốm công nghiệp, hay mĩ nghệ, nghệ nhân gốm ở Giang Cao có thể đắp nặn một sản phẩm mẫu để đổ khuôn thạch cao phục vụ cho việc sản xuất hàng loạt
Sau đó sản phẩm gốm được mang đi phơi sấy và sửa lại
Nếu theo yêu cầu trang trí, có thể đắp nổi, khoét chìm trên sản phẩm rồi cắt tỉa để tạo hình có các họa tiết trang trí trên mặt sản phẩm.
Hoặc nếu vẽ hoa văn thì thợ gốm dùng bút lông vẽ trực tiếp trên nền mộc các hoa văn họa tiết
Những thợ vẽ gốm phải có tay nghề cao, hoa văn họa tiết phải hài hòa với dáng gốm, các trang trí họa tiết này đã nâng nghề gốm lên mức nghệ thuật
Thợ gốm Giang Cao đã dùng rất nhiều hình thức trang trí khác, có hiệu quả nghệ thuật như đánh chỉ, bôi men chảy màu, vẽ men màu, vẽ men trên men
Khi sản phẩm mộc đã hoàn chỉnh, người thợ có thể nung sơ bộ sản phẩm ở nhiệt độ thấp rồi sau đó mới đem tráng men hoặc dùng ngay sản phẩm mộc hoàn chỉnh đó trực tiếp tráng men lên trên rồi mới nung
Kĩ thuật tráng men có nhiều hình thức như phun men, dội men lên bề mặt cốt gốm cỡ lớn, nhúng men đối với loại gốm nhỏ nhưng thông dụng nhất là hình thức láng men ngoài sản phẩm, gọi là “kìm men” và khó hơn cả là hình thức “quay men” và “đúc men”
Sản phẩm gốm sứ Giang Cao ngày nay được chế tác với nhiều chủng loại, nhiều màu sắc, chất lượng độc đáo mang đậm nét văn hóa dân tộc
Nhiều dòng gốm đang thu hút sự chú ý của khách hàng trong và ngoài nước như gốm men giả đá, men rạn, men co, men ngọc.
được thể hiện trên các loại sản phẩm như: Lọ hoa, tượng, con giống, tranh gốm, đồ thờ.
Đặc biệt một số cơ sở sản xuất gốm của làng chuyên sâu vào lĩnh vực gốm ứng dụng trong kiến trúc và mỹ thuật
Công ty Gốm sứ Quang Minh là cơ sở sản xuất cung cấp nguyên liệu gốm phục vụ dự án Con đường Gốm sứ ven sông Hồng – công trình kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, Công ty Gốm sứ Thanh Hải và một số đơn vị khác cung cấp sản phẩm gạch hoa, con tiện, ngói gốm, ngói sành.
để phục hồi di tích Hoàng thành Thăng Long, di tích Cố đô Huế, khu chùa Bái Đính Ninh Bình
Bộ tam đỉnh Vĩnh Truyền được UBND thành phố tuyển chọn trưng bày dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội
Năng động, sáng tạo
Những năm trở lại đây, khi lớp thanh niên trẻ của làng lớn lên, nhiều người đã chọn nghề gốm để khởi nghiệp
Điều đặc biệt, Câu lạc bộ Nghệ nhân thợ giỏi của làng quy tụ được một lực lượng đông đảo những thợ giỏi là lực lượng thanh niên, đa số đều khá trẻ
Ngay cả việc ngôi chùa gốm sứ, những nghệ nhân trẻ như: Phùng Văn Hoàn (sinh năm 1978), Nguyễn Thùy Dương (sinh năm 1983), Nguyễn Tuấn Vũ (sinh năm 1984), Nguyễn Đức Toàn (sinh năm 1989).
cũng là những thành viên đóng góp tích cực về ý tưởng, sản phẩm
Trong đó, Nguyễn Thùy Dương đã đóng góp và làm khoảng 70 pho tượng Phật bằng gốm sứ, có những pho tượng đúc liền khối lớn nhất Việt Nam
Mới đây nghệ nhân Nguyễn Thùy Dương đã làm ra một phiên bản “cụ” rùa Hồ Gươm bằng gốm và bên ngoài mạ vàng 9999
“Cụ” rùa này nặng gần 2 tạ, dài 1m35, rộng 1m, cao 55cm và phải 4 người lớn mới có thể khiêng được
Nói tới mục đíc
FaceBook:
Twitter:
source: https://marishka-moi.com/
Xem thêm các bài viết về Giải Trí: https://marishka-moi.com/category/giai-tri/